Malarstwo ekspresjonistyczne – co warto o nim wiedzieć?

Pochodzi od łacińskiego słowa exprimere, które oznacza „wyrażać”. O czym mowa? Oczywiście o malarstwie ekspresjonistycznym, które na dobre rozwinęło się na początku XX wieku w Niemczech.

Podstawowe założenia ekspresjonizmu

Malarstwo ekspresjonistyczne zakładało patrzenie na świat przez pryzmat jednostki i własnego, emocjonalnego stosunku na otaczającą rzeczywistość. W swoich dziełach artyści sięgali po wyraziste detale, które przyjmowały postać dramatycznego krzyku o zmianę w sposobie myślenia i podchodzenia do życia. Jednym z nich była deformacja. To właśnie poprzez świadome zniekształcanie przedmiotów czy postaci malarze chcieli dokonać moralnej odbudowy społeczeństw.

Jakimi cechami charakteryzuje się malarstwo ekspresjonistyczne?

Ekspresjonizm jest dość specyficznym kierunkiem w malarstwie. Uważany za krzykliwy i emocjonujący, głównie za sprawą ostro zamalowanych, czarnych konturów, a także stosowaniem jaskrawych i kontrastowych kolorów. To właśnie za ich pomocą artyści pragnęli wywierać silne wrażenie na odbiorcy, które w wielu przypadkach przyprawiało o strach, lęk, a nawet przerażenie. Malarstwo ekspresjonistyczne ukazywało bowiem problemy otaczającego świata. W swoich dziełach przedstawiali zdeformowane postacie i przedmioty, próbując tym samym wyrazić swój sprzeciw do mieszczaństwa, naturalizmu i impresjonizmu, a także w stosunku do roli społecznej panującej w ówczesnym czasie. Prace malarzy w ekspresjonizmie są subiektywne. Każdy stworzony przez nich obraz jest wyrazem indywidualnego spojrzenia na świat i jego problemy. Cechą charakterystyczną malarstwa ekspresjonistycznego jest również stosowanie dużych ilości, gęstych farb aplikowanych na płótno, których celowo nie rozprowadzali na gładko, aby jeszcze bardziej zaakcentować pesymistyczny, smutny charakter swoich obrazów.

Przedstawiciele malarstwa ekspresjonistycznego

Prekursorem tego kierunku w malarstwie był bez wątpienia Heckel Erich – niemiecki malarz i grafik. W sposób szczególny upodobał sobie tworzenie kompozycji figuralnych, pejzaży i portretów, na których umieszczał wiele elementów symbolicznych. Kolejnymi przedstawicielami malarstwa ekspresjonistycznego byli: Eugne Henri Paul Gauguin („Pejzaż”, „Marzenia”), Edward Munch („Krzyk”) czy Vincent van Gogh („Jedzący kartofle”). Także w Polsce możemy wyróżnić kilka charakterystycznych nazwisk bezpośrednio związanych z ekspresjonizmem. Wśród znanych artystów należy wymienić Witolda Witkiewicza, Xawerego Dunikowskiego czy Wojciecha Weissa. Polskie malarstwo ekspresjonistyczne charakteryzowało się nieco groteskowym charakterem. W dziełach malarzy widać było większą swobodę tworzenia, która skutecznie przyciągała wzrok wielu odbiorców.